22/4/10

Στρατιώτες του Σύμπαντος (Starship Troopers, 1997)

Πίτσες, μπύρες και πολύ αίμα…

-STUPID IS WHO STUPID DOES: O Paul Verhoeven δεν προσπαθεί να εξαπατήσει κανέναν: «Πρόκειται για το απόλυτο σκουπίδι» μοιάζει να φωνάζει από τα πρώτα λεπτά της δημιουργίας του. «Ακολουθήστε με!» Γιατί όχι; Στην τέταρτή Χολιγουντιανή του κινηματογραφική απόπειρα μετά τα Flesh and Blood, Robocop και Βασικό Ένστικτο, ο Ολλανδός δημιουργεί ένα λουσάτο, big budget B-movie που σφύζει από δράση, αίμα και ανοησία.

9/4/10

Αφιερωμα : THE FULL MONTY – έργα και ημέρες των MONTY PYTHON (μέρος 1ο)

“And now for something completely different”… 5 Οκτωβρίου 1969 και έξι μυστήριες τηλεοπτικές φιγούρες επιτίθενται με το Ιπτάμενό τους Τσίρκο στο ανυποψίαστο Βρετανικό κοινό, το οποίο αντιδρά σπασμωδικά –και τυπικά φλεγματικά- παραλύοντας το τηλεφωνικό κέντρο του BBC με κλήσεις διαμαρτυρίας. John Cleese, Michael Palin, Terry Jones, Eric Idle, Graham Chapman και Terry Gilliam, η συμμορία που ανέτρεψε όλα τα χιουμοριστικά στερεότυπα χτίζοντας με τα χρόνια τον δικό της αυτόνομο μύθο: Ανατρεπτικός και δηλητηριώδης, παιδιάστικα σαχλός ή εξωφρενικά ακατανόητος, ο Πύθωνας κατόρθωσε να δημιουργήσει ένα αμετανόητα φανατικό κοινό, η λατρεία του οποίου ξεπέρασε ακόμη και εκείνη που ενέπνεε στο παρελθόν η έτερη κορυφαία χιουμοριστική ομάδα – αυτή των αδελφών Μαρξ. Για την ακρίβεια, μια βόλτα στο διαδίκτυο θα σας πείσει για την αντιπαλότητα των οπαδών των δύο “γκρουπ” στη διεκδίκηση της πρωτοκαθεδρίας στην κλίμακα των πιο αστείων χαρακτήρων στο χώρο του θεάματος.

8/4/10

Ακαταμάχητη Αφροδίτη (Mighty Aphrodite, 1995)

Δεν αστειεύεται. Ακαταμάχητη…
-MIGHTY MINNIE: Έχοντας εγκαταλείψει το έντονο στοχαστικό υπόβαθρο από την περίοδο του ειρωνικά καυστικού Σφαίρες Πάνω από το Μπρόντγουεϊ του 1994, ο Woody Allen αφιερώνει το συγγραφικό του ταλέντο στη γνήσια κωμωδία, συρράπτοντας ουσιαστικά όλα τα κομμάτια της πλοκής επάνω στις προσωπικές –και γνώριμες- υπαρξιακές του ανησυχίες. Με φωτεινότερες αναλαμπές της τελευταίας δημιουργικής του περιόδου τα Ακαταμάχητη Αφροδίτη και Διαλύοντας τον Χάρι, ο Allen μοιάζει περισσότερο απασχολημένος με τη σεναριακή συνοχή και επιδραστικότητα από κάθε άλλη φορά, παρουσιάζοντας πραγματικά ενδιαφέρουσες ιδέες επάνω στις οποίες χτίζει τον σκελετό των δημιουργιών του:

Mars Attacks! (1996)

Ένας φόρος τιμής στις αγαπημένες του b-movies επιστημονικής φαντασίας και τρόμου, μία σειρά καρτών για παιδιά με τίτλο Mars Attacks με θέμα την εισβολή Αρειανών στη Γη που κυκλοφόρησαν το 1962 και η νοσηρά διασκεδαστική επιθυμία του να διαβάλλει κάθε Αμερικάνικο σύμβολο καθώς και να ανατρέψει κάθε κινηματογραφικό κανόνα, οδήγησαν τον σκηνοθέτη-παιδί Tim Burton στη δημιουργία μιας b-μουβάτης κωμωδίας στην καρδιά των ‘90s. Με τις μνήμες της Μέρας Ανεξαρτησίας ακόμη νωπές, το Mars Attacks! μοιάζει με την ειρωνική αντεπίθεση κάθε σκεπτόμενου θεατή, με τη μορφή μιας παρωδίας των ηθών και της απολυταρχίας της λογικής.

Κραυγή Αγωνίας (Scream, 1996)

Δινοντας πνοη σε ενα αφανισμενο ειδος…
-FREDDY’S DEAD BABY… FREDDY’S DEAD: Οταν το 1984 ο Wes Craven σκηνοθετουσε τον πρωτο Εφιαλτη στο δρομο με τις λευκες δεν μπορουσε ποτε να φανταστει οτι παρα την εντυπωσιακη για θριλερ συλληψη του και το προσφορο ρολο του Freddy Kruger για αναδειξη του ως cult φιγουρα του αποκοσμου, αυτη η ταινια θα αποτελουσε ακρογωνιαιο λιθο και σημειο αναφορας μιας γενιας που εν συνεχεια πλημμυριστηκε απο σωρεια κατευθειαν-σε-βιντεο παραγωγες ψευτοτρομου. Εικοσι περιπου χρονια μετα, η ιστορια επαναλαμβανει τον κυκλο της με τον Craven και παλι στο τιμονι της ανυψωσης του ειδους απο το τελμα των συνεχων επαναληψεων και της επιδεικτικης αδιαφοριας του κοινου.

Τρέξε Λόλα, τρέξε (Lola rennt, 1998)

Παίζοντας τις προάλλες ένα ανόητο –μα διασκεδαστικό- σινεπαιχνίδι με μια φευγάτη παρέα εν ώρα φραπεδοκατάνυξης, αναζητούσαμε αντιστοιχίες μεταξύ αυτοκινήτων και κινηματογραφικών ταινιών. Η απόλυτη ομοφωνία σε πρώτη και τελευταία θέση. Και δεν είχαν άδικο: Αν Yugo με νοθευμένη βενζίνη κυκλοφορεί το Βλεμμα του Οδυσσεα, η ταινία του Tom Tykwer βάζει τη Λόλα της πίσω από το βολάν μιας Lamborghini με πειραγμένα φρένα.

Αφήνοντας το Λας Βέγκας (Leaving Las Vegas, 1995)

Σκληρος υμνος στην ελευθερια, τον ερωτα, την ψυχη.

-Η ΙΘΑΚΗ ΣΤΗΝ ΑΚΡΗ ΕΝΟΣ ΘΟΛΟΥ ΤΑΞΙΔΙΟΥ: Ποτε αλλοτε τα ορια μεταξυ αυτοκαταστροφης και ευτυχιας δεν ηταν τοσο δυσδιακριτα. Μια διαδρομη στη σαδιστικη χαρα της πτωσης, μια ευθυμα εθιστικη πορεια συγκλινοντων συντεταγμενων με σημειο συναντησης το θανατο. Το καροτσι του σουπερ μαρκετ γεμιζει με μπουκαλια σχεδιαζοντας το πρελουδιο μιας αποφασισμενης αυτοκτονιας, η συζυγος τον χωρισε, το αφεντικο τον σχολασε, η ζωη τον ξερασε σαν νοθευμενο ποτο στην ακρη του δρομου, ομως εκεινος προσμενει με φρενηρη ενθουσιασμο το ταξιδι προς τη δικη του Ιθακη, τη λυτρωση.

Ελεύθερος Ωραρίου (L`Emploi du Temps, 2001)

Προσπαθωντας να αποφυγει τις συνεπειες της απολυσης του, ο Βινσεντ εξαπατα το οικογενειακο και κοινωνικο του περιβαλλον. Οχι μονο αποκρυπτει το γεγονος, αλλα διογκωνει το ψεμα του πλαθοντας εναν φανταστικο κοσμο μεσα στον οποιο μπορει να ζησει ελευθερος.

Σε βλέπω (Saw, 2004)

Με το πενιχρό budget του ενός εκατομμυρίου δολαρίων, γυρίσματα που διήρκησαν μόλις 18 μέρες και ένα άγνωστο πρωταγωνιστικό δίδυμο, το Saw ξεκίνησε την καριέρα του ως μια ανεξάρτητη παραγωγή της οποίας οι ελπίδες για διεθνή καριέρα στηρίζονταν μάλλον περισσότερο στα σταυρωμένα δάχτυλα των δημιουργών της για αναγνώριση, παρά στις ειλικρινείς βλέψεις των χρηματοδοτών της για κέρδος. Κι όμως. Σνιφάροντας όλη την αστερόσκονη από τους ώμους του Blair Witch Project ως της πιο πρόσφατης low budget ταινίας που γυρίστηκε στη χώρα του Πουθενά για να φέρει τούμπα τα δεδομένα της συμβατικής θεώρησης περί filmmaking και ανάγνωσης των προτιμήσεων του κοινού, το Saw μετατράπηκε εν μία νυκτί στο πιο πολυσυζητημένο κινηματογραφικό δεδομένο της χρονιάς και σε μια από τις πιο απροσδόκητες επιτυχίες της δεκαετίας. Αλίμονο όμως, αν τα θαύματα εξοστρακίζονταν από το σύμπαν του Οπτικού Παραμυθιού, τότε τι σόι παραμύθια θα του απέμεναν να μας εξιστορήσει;

6/4/10

Ματια ερμητικα κλειστα (Eyes wide shut, 1999)

Το αινιγματικο αντιο ενος μεγαλου σκηνοθετη.
-ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟ ΑΒΑΤΟ: Η πολυαναμενομενη τελευταια δημιουργια του Stanley Kubrick διχασε κοινο και κριτικους ανα την υφηλιο. Και, πως θα μπορουσε να συμβει διαφορετικα απο τη στιγμη που ο σκηνοθετης βουτα στο υποσυνειδητο, διασπα καθε ηθικο φραγμο και εισερχεται στις πιο μυχιες σκεψεις των ηρωων του. Απο τη στιγμη μαλιστα που αυτες προσεγγιζουν τα σεξουαλικα ενστικτα –που αποτελουν ισως και το μοναδικο ζωωδες υπολειμμα στην εξευγενισμενη υπαρξη του ανθρωπου-, ηταν κατι περισσοτερο απο αναμενομενο τα Ματια ερμητικα κλειστα να αντιμετωπισουν τη διχασμενη κριτικη που συνοδευει καθε ανατρεπτικο δημιουργημα. Και το εργο του Kubrick χαρακτηριζεται κυριως απο την εννοια της ανατροπης.

Ολοι λένε σ' αγαπώ (Everyone says I love You, 1996)

Όλοι λένε απογοητεύτηκα…
-ΜΩΡΟ ΜΟΥ ΦΑΛΤΣΟ…: «Δεν τραγουδάω ούτε στο μπάνιο». Με τη δήλωση αυτή, η Drew Barrymore κατάφερε να γίνει ο μοναδικός χαρακτήρας στο μιούζικαλ… παράφωνων του Woody Allen που δεν αρθρώνει στίχο. Ο Αμερικανός σκηνοθέτης στην προσπάθειά του να αποτίσει φόρο τιμής στην αγάπη του για τις μουσικές ταινίες της δεκαετίας του ’30, αποφάσισε να κοπιάρει την αφηγηματικής τους γραμμή, εμφυσώντας τους ταυτόχρονα τον δικό του, ατομικό αέρα. Δεν προσλαμβάνει επαγγελματίες τραγουδιστές αλλά ένα από τα πιο πλουσιοπάροχα καστ που έχει εμφανιστεί ποτέ σε ταινία του, το οποίο και υποβάλλει στο βασανιστήριο του ασταμάτητου τραγουδείν. Αλλενικά στοιχεία ανευρίσκονται αραιά και που ανάμεσα στις νότες –ουσιώδη ζητήματα της ζωής που παρακάμπτονται με ευρηματικές λεκτικές γραμμές, χιούμορ που ακροβατεί ανάμεσα στο χυδαίο και το φιλοσοφικό, ψυχανάλυση και θρησκεία που βρίσκουν μικρές χαραμάδες για να τρυπώσουν ως αφηγηματικά παρακλάδια- αλλά εις το πηλίκον… η απόλυτη μετάλλαξη.

Διπλή Παγίδα (Entrapment, 2000)

Έχοντας τον Sean Connery και την Catherine Zeta-Jones στο άρμα σου, δεν μπορεί παρά να περιμένεις μια τύπου blockbuster επιτυχία. Και όταν η ιστορία είναι τόσο εύπεπτη και διασκεδαστική όπως αυτή που συνέγραψαν οι Ronald Bass και Michael Hertzberg –αναμειγνύοντας James Bondικά στοιχεία με χιούμορ και ερωτισμό παρά τα 40 χρόνια διαφοράς των πρωταγωνιστών- δεν μπορεί παρά τα χρονοδείκτες να κυλούν γρηγορότερα. Μην ψάχνετε για περισσότερα.

Δημόσιος Κίνδυνος (Enemy of the State, 1998)

Hi-tech, θριλερ και συνωμοσιες, σε ενα διασκεδαστικο και διαφορετικο πακετο.

-ΑΛΛΑΞΕ Ο ΜΑΝΩΛΙΟΣ… Το ονομα του Jerry Bruckheimer στην παραγωγη μιας περιπετειας, ειναι απο μονο του ικανο να καταστρεψει την παρακολουθηση μιας ταινιας μονο με τη δυσπιστια που γεννα. Ο αριθμος των ανεγκεφαλων σαχλοπεριπετειων που εχει χρηματοδοτησει κατα καιρους, ειναι πολυ μεγαλυτερος απο αυτον που θα μπορουσε να σηκωσει στις πλατες της μια καριερα, αν το παγκοσμιο κινηματογραφικο κοινο ειχε τουλαχιστον την απαιτηση να δει κατι διαφορετικο, αν οχι πιο νοημων και ουσιαστικο. Ωστοσο στην περιπτωση του Δημοσιου Κινδυνου δεν μπορουμε παρα να σηκωσουμε τα χερια ψηλα.

El bola (2000)

Ο δωδεκαχρονος Pablo (Juan Jose Ballesta), η “El Bola” («Ο σβωλος») οπως τον αποκαλουν οι φιλοι του, φλερταρει με το θανατο μπροστα στις ραγες του τρενου. Η επιδειξη της τολμης, η υπερνικηση του φοβου, ειναι γι αυτον η μονη ατραπος διαφυγης του απο εναν πατερα που τον κακοποιει σωματικα και ψυχολογικα. Παγιδευμενος σε τεσσερις τοιχους που κρατουν κρυφες τις κραυγες πονου, ειναι αναγκασμενος να βιωνει τις επιπτωσεις της κολασης των αλλων: Ο πατερας του (Manuel Moron) δεν εχει καταφερει να ξεπερασει τον χαμο του μεγαλυτερου του γιου σε αυτοκινητιστικο δυστυχημα, πριν τη γεννηση του Pablo. Οι μεθοδοι επιβολης του, οι αυταρχικοι κανονες απομονωσης που επιβαλλει στο γιο του, εσωκλειουν ολη την πικρα και απογοητευση απο τη ζωη, την οργη του για τη μοιρα που του στερησε ο,τι πολυτιμοτερο ειχε.

Ο Ψαλιδοχέρης (Edward Scissorhands, 1991)

Για ακομη μια φορα μας καλει στον παιδοτοπο του. Κι εμεις, τρεχουμε…

-MONSTERS INC.: Ο Tim Burton μας εχει πλεον κακομαθει με τα ταξιδια του στην πλευρα του περιεργου, του διαφορετικου. Απο τον Ψαλιδοχερη και τον Σκαθαροζουμη, ως το Μυθο του ακεφαλου Καβαλαρη και τον Χριστουγεννιατικο Εφιαλτη, οι ηρωες του κατοικοεδρευουν στον προσωπικο σκοτεινο τους κοσμο, κατατρεγμενοι απο καποιο αλλοκοτο μυστικο η θρυλο. Ωστοσο η ψυχη τους ειναι αγνη, παρα την παραμορφωμενη εικονα που προβαλλουν στον περιγυρο τους, που τους αντιμετωπιζει αρχικα με περιφρονηση ωσπου να γευτουν τη γλυκια λυτρωση της διαφορετικοτητας τους στο τελος.

Ξύπνημα στον εφιάλτη (Jacob`s Ladder, 1990)

-ΣΤΟ ΜΥΑΛΟ ΤΟΥ JACOB SINGER: Βυθισμενο σε ενα ταξιδι αναμεσα στη σκοτεινη πλευρα του μυαλου και την πραγματικοτητα, ακροβατωντας χρονικα μεταξυ του παροντος και του πολεμου του Βιετναμ, το φιλμ του Adrian Lyne ορθωνεται ως αντιφατικο στιγμα αναμεσα στην ερωτικη φιλμογραφια του σκηνοθετη. Με την οσμη τις δαφνες των Εννιαμισι Εβδομαδων και της «Ανηθικης Προτασης» ακομη νωπη, ο Lyne κανει στροφη 180 μοιρων, μετατρεποντας το σεναριο του Bruce Joel Rubin σε ενα εφιαλτικο ταξιδι στα μονοπατια του νου, καλωντας το θεατη να αποφασισει αν τα διαδραματιζομενα επι της οθονης ειναι αληθινα η απλα ασυναρτητες εικονες ενος κακου ονειρου.

Σε θέλω (I Want You, 1998)

Αμέτρητα χιλιόμετρα κινηματογραφικού φιλμ έχουν αναλωθεί στην –άλλοτε επιφανειακή, άλλοτε βαθύτερη- απεικόνιση της φωτεινής πλευράς του έρωτα. Ο Michael Winterbottom επιλέγει να πορευτεί στην αντίθετη, δύσβατη λωρίδα της λεωφόρου, βυθίζοντας την ταινία του στη σκοτεινιά που ο έρωτας μπορεί να εκπέμψει. Μέσα από τα μάτια ενός μουγκού αγοριού, σκιαγραφεί το ανεκπλήρωτο του πόθου, την αφοσίωση μέσα από την απιστία, το σπαραγμό του ανέφικτου.

Η Χάνα και οι Αδελφές της (Hannah and her Sisters, 1986)

Ο Γουντι και οι ψυχωσεις του…

-TYPICALLY WOODY: Το κεφαλι σας, βυσματωμενο με μια σειρα απο ηλεκτροδια, τα εγκεφαλικα σας δυναμικα χοροπηδουν με ρυθμο σε ενα οθονιο πισω σας. Ο εξεταστης, μεσα στην ασπρη του ποδια κρατωντας ενα πακετο απο καρτες, σας υπενθυμιζει να απαντατε γρηγορα και χωρις δευτερη σκεψη. Του γνεφετε καταφατικα. Η πρωτη καρτα αποκαλυπτεται. Μπροστα σας, το ζωγραφιστο πορτρετο του Γουντι. Πισω σας το μηχανημα χτυπαει σαν τρελο, ενω οι λεξεις ξεχυνονται σε ρυθμους ασυλληπτους απο το στομα σας: Νευρωσεις, σεξ, ανασφαλειες, Εβραιοι, καυστικοτητα, Νεα Υορκη, διαστροφες, οικογενεια, απιστιες, φοβιες, μαυρο χιουμορ. Περασατε το τεστ; Μα φυσικα.

Πυροτεχνήματα (Hana bi, 1998)

Πίσω από μια άκρως προσχηματική ιστορία –του πρώην αστυνομικού που στρέφεται στο έγκλημα για να βοηθήσει την άρρωστη γυναίκα του- ο Takeshi Kitano  αφήνει να σκάσουν στην οθόνη τα Πυροτεχνήματά του: Μικρές εκρήξεις βίας που αγκαλιάζονται από μακρά διαστήματα χαράς, εκλάμψεις ωμής παράνοιας μέσα σε μια θάλασσα μαγευτικού λυρισμού, ένα φεστιβάλ χρωμάτων εικόνας και ήχου που διακόπτεται απότομα από αναπάντεχες στιγμές γνήσιου σοκ. Παίζοντας μαζί μας ένα ύπουλο παιχνίδι του νου πίσω από την ασυγκίνητη, αμίλητη, σχεδόν κατατονική προσωπογραφία του κεντρικού χαρακτήρα, εισβάλλει στο ψυχικό του σύμπαν που πάλλεται ανάμεσα στο γιν και το γιανγκ σε μια ασυμμετρία συναισθημάτων που μεταδίδεται και στο θεατή.

Η Νύχτα με τις Μάσκες (Halloween, 1978)

Η νύχτα που ο τρόμος ήρθε σπίτι του…

-PSYCHOWEEN: Υπάρχουν πολλοί λόγοι που θα μπορούσαν να οδηγήσουν κάποιον στην ανίερη βάπτιση της Νύχτας με τις Μάσκες του John Carpenter ως το «Ψυχώ της νέας γενιάς». Μέσα στον παραλογισμό του, ο ισχυρισμός διαθέτει πολλά στοιχεία αλήθειας, που εντοπίζονται πέρα από τους εμφανείς συσχετισμούς καταστάσεων και προσώπων, και σε καλλιτεχνικό επίπεδο. Παίρνοντας ως βάση αυτούς τους παραλληλισμούς –και με την Δαμόκλειο Σπάθη της ιεροσυλίας να κρέμεται απειλητικά πάνω απ’ το κεφάλι- μπορεί κανείς να ενδοσκοπήσει αλλά και να κατανοήσει την αξία μιας ταινίας που έμελλε να γράψει ιστορία στον χώρο του σινεμά. Το σινεμά τρόμου… Έναν όρο που οφείλει σίγουρα πολλά στο Ψυχω του Hitchcock, το οποίο -αν και όχι καινοτόμο- καθιέρωσε το ψυχολογικό θρίλερ στη συνείδηση του κινηματογραφόφιλου κοινού.

Μικρα Ψεμματα, μεγαλες Απιστιες (Halbe Treppe ή Grill Point, 2003)

Η αγαπη που περνα και χανεται

Ετσι ειναι η ζωη. Να παμε το πρωι τα παιδια στο σχολειο, μετα γρηγορα γρηγορα για δουλεια, μεγαλες δοσεις αγχους και ρουτινας, γκρινιας και εκνευρισμου, μια ζωη οικονομιες για μια νεα κουζινα, μια φορα το χρονο ενα μικρο ταξιδακι –ετσι για να κοροϊδεψουμε τον ποθο για αλλαγη- και για κερασακι στην τουρτα φευγει και το καναρινι –και που να το ψαξει κανεις… Καθημερινοτητα, ανια, εξαντληση και αποχαυνωση. Σε αυτο το γκριζο σκηνικο, στα γκριζα σοκακια της ανατολικογερμανικης κωμοπολης, η αγαπη αιμορραγει. Πεθαινει αργα. Και κανεις δεν ακουει τον αχνο επιθανατιο θρηνο της.

5/4/10

Se7en (Seven, 1995)

«Στο φινάλε είναι μια τολμηρή, χειροποίητη, γαμημένη ταινία με μπάτσους». [David Fincher – σκηνοθέτης]. Μια ταινία - καταγραφή ενός από τους σκληρότερους εφιάλτες που τόλμησε να διαβεί τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ νοσηρής φαντασίας και κινηματογραφικής αποτύπωσης. Που κατόρθωσε να τσαλακώσει τη λυτρωτική ατολμία μιας Σιωπής των Αμνών, στριμώχνοντας τις ζοφερότερες εικόνες ανθρώπινης παράνοιας μέσα σε ένα χάρτινο κουτί ως επιδόρπιο. Που έπαιξε ένα παιχνίδι αριστοτεχνικά ύπουλο, επιτρέποντας μοναχά μικρές ηδονοβλεπτικές ματιές πίσω από κάθε θάνατο σε έναν εξαναγκασμό του νου να συναρμολογήσει στην ολότητά του το παζλ της φρίκης, αποδεικνύοντας πως ο πιο μύχιος φόβος ελλοχεύει στις ατομικές αναστολές της φαντασίας και όχι σε οπτικά δεδομένα που εύκολα αποκωδικοποιούν οι αισθήσεις.

Ghost Dog: Ο Τρόπος των Σαμουράι (Ghost Dog: The Way of the Samurai, 1999)

O Jarmusch επιστρέφει, πιο είρωνας από ποτέ…

-ΚΩΔΙΚΑΣ ΤΙΜΗΣ: Επαγγελματίας δολοφόνος, πιστός στους κώδικες ενός αρχαίου κειμένου των Σαμουράι, πληροφορείται ότι η μαφιόζικη οικογένεια με την οποία συνεργάζεται τώρα τον θέλει νεκρό… Μεταφέροντας τον παράδοξο μικρόκοσμό του σε μια αστυνομική ταινία, ο Jim Jarmusch βαδίζει στα χνάρια του «Νεκρού», ποτίζοντας την ταινία του με νότες ιδιόρρυθμου χιούμορ, έντονη μελαγχολική διάθεση καθώς και σταγόνες νοσταλγίας μιας εποχής όπου ο λόγος της τιμής και η αξία της φιλίας όρθωναν φάρους στην ψυχοσύνθεση μιας ολόκληρης κοινωνίας. Οι αργές περιπλανήσεις της κάμερας, συνθέτουν το αμάλγαμα ενός Ταραντινικού γουέστερν.

Διαλυοντας τον Χαρι (Deconstructing Harry, 1997)

Το σινεμά ανέκαθεν λειτουργούσε για τον Woody Allen περισσότερο ως ένα μέσο εξορκισμού των δαιμόνων του παρά ως μια αμιγής καλλιτεχνική έκφραση, με αναρίθμητες ψυχώσεις, εμμονές και νευρώσεις να έχουν σημαδέψει τις κατά καιρούς φιλμικές του δημιουργίες. Στο Διαλύοντας τον Χάρι τολμά μάλιστα να προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα: Με ευθύτερο από ποτέ άλλοτε τρόπο, αποδίδει τα στοιχεία αυτά σε έναν χαρακτήρα, του οποίου η προσωπικότητα ελάχιστα διαφέρει από όλα όσα γνωρίζουμε για τον ίδιο. Είναι ο Harry Block ο Woody Allen; Ο ίδιος το αρνείται. Παρ` όλ` αυτά ο ρόλος του σεξομανή, νευρωτικού, ταλαντούχου καλλιτέχνη που καταπίνει τόνους από χάπια, ειρωνεύεται τον Εβραϊσμό παρ` ότι Εβραίος και χρησιμοποιεί το χιούμορ ως μηχανισμό άμυνας κυρίως απέναντι στον ίδιο του τον εαυτό, προσωποποιεί την ιδέα που έχουμε για τον σκηνοθέτη μέσα από τα έργα, τις συνεντεύξεις και την προσωπική του ζωή.

Σκοτεινη Πολη (Dark City, 1998)

Το σκοτεινοτερο παιδι του Οργουελ.

-RETURN I WILL TO OLD BRAZIL: Αγγιζοντας το μυθο του Brazil του Terry Gilliam αλλα και του Blade Runner, ο Alex Proyas συνθετει ενα κατασκοτεινο φουτουριστικο παραμυθι οπτικης και μυθοπλαστικης τελειοτητας, που θα μπορουσε να χαρακτηριστει ως πεσιμιστικο αντιγραφο του The Matrix αν δεν ειχε κυκλοφορησει 1 χρονο νωριτερα. Κι εδω, σκοτεινες φιγουρες ελεγχουν τον ανθρωπινο νου θετοντας τον σε μια τρισδιαστατη εικονικη πραγματικοτητα, με τη διαφορα οτι το σκηνικο ειναι αληθινο, χειροπιαστο δημιουργημα και οχι καποια ψηφιακη αναπαρασταση χτισμενη απο το προγραμμα καποιου υπολογιστη.

Brazil (1985)

Μια απο τις σημαντικοτερες δημιουργιες στην ιστορια του κινηματογραφου.

-ΟΠΩΣ ΛΕΜΕ ΤΕΧΝΗ: Αν η πενα του Οργουελ εγραφε καρε αντι για λεξεις, θα δημιουργουσε το Μπραζιλ. Αν η «Δικη» του Καφκα εσταζε απο τις σελιδες της εικονες, το παζλ τους θα συνεθετε το Μπραζιλ. Μπραζιλ… Το ονομα που ξεπηδησε απο το τραγουδι του Xavier Cugat «Aquarela do Brasil» που εγινε επιτυχια τη δεκαετια του ’30, εμελλε να χαραχθει βαθια στο σωμα του παγκοσμιου κινηματογραφου ως κατι πολυ ανωτερο απο εναν τιτλο, ως μια συλληψη περα απο τα ορια μιας καλλιτεχνικης δημιουργιας. Τα 142 λεπτα του -που συρρικνωθηκαν σε 131 για την Αμερικανικη εκδοση-, ειναι ενα καταφυγιο ονειρων μεσα σε εναν κοσμο απο εφιαλτες, η κραυγη που θρυμματιζει την αφορητη σιωπη των παραδομενων συνειδησεων, η ανθιση του διαφορετικου στα σπλαχνα της αποικιλτης αχρωμιας της πανομοιοτητας , ειναι η ιδια η ζωη που στηνει τον αλεγρο της χορο γυρω απο το κουφαρι της καταπιεσης, του ολοκληρωτισμου, της επιπεδωσης της προσωπικοτητας.

Ξέφρενες Νύχτες (Boogie Nights, 1997)

Το πλάνο ανοίγει επάνω στην φωτεινή επιγραφή του κλαμπ Boogie Nights, κάνει βουτιά στο επίπεδο του δρόμου, διαβαίνει την πόρτα και ακολουθώντας μια αργόσυρτη αλλά μεθυστική διαδρομή ανάμεσα στο πλήθος συστήνει τους κεντρικούς ήρωες της ιστορίας. Με αυτό το επιβλητικό traveling, ο Paul Thomas Anderson κάνει τα πρώτα του βήματα στα μονοπάτια του Σκορσεζικού φιλμικού σύμπαντος, τα οποία και θα εγκαταλείψει μόλις πέσουν οι τίτλοι του τέλους. Η δική του κλειστή κοινωνία, η δική του Ιερή Οικογένεια, ξεκινά την οδύσσειά της κατά τη διάρκεια της πολύχρωμης δεκαετίας του ’70, όπου όλα μοιάζουν να κινούνται στους ρυθμούς της ντίσκο μουσικής, την ανεμελιά των ελεύθερων ηθών, την ψυχεδέλεια του κρακ και του οπίου.

Αφιέρωμα - Horror Made In Asia

Έχει η πύλη της κολάσεως επιγραφές στα Ιαπωνικά; Είναι κλειδοκράτοράς της ο Hideo Nakata; Κατείχαν μυστικιστικές γνώσεις οι κεφαλές της DreamWork Pictures ή απλά μεγαλύτερη μύτη στο κυνήγι του κρυμμένου θησαυρού; Ο χρόνος, που άλλοτε περιβάλλει τους τολμηρούς με αποδείξεις δικαίωσης και άλλοτε τους στιγματίζει με ανεξίτηλα στίγματα κακών επιλογών, έφερε κάτι περισσότερο από μια απλή δικαίωση. Η διασκευή του σπιτικά υπέρ-επιτυχημένου Ringu όχι μόνο έσπασε ταμεία ανά την αμερικανική επικράτεια, αλλά ταυτόχρονα μύησε τον μέσο Γιάνκη θεατή -– ηλικίας 16-25 βομβαρδισμένο από κατατονικές περιπέτειες εκρήξεων και κωμωδίες ελάχιστα μεταβρεφικού επιπέδου χιούμορ –- στην Ασιατική μυθολογία του υπερφυσικού τρόμου. Μοιραία το φαΐ μύρισε και άνοιξε τις ορέξεις των studio. Θέλοντας να δώσουν ώθηση στη μυθολογία τρόμου της οποίας η ανάσταση επιτεύχθηκε απρόσμενα μετά το Scream του Wes Craven μόνο για να ξαναβυθιστεί σε τέλμα λίγα χρόνια αργότερα με άνοστες επαναλήψεις (βλ. Urban Legends, I know what you did last summer) και ανούσια επαναλουστραρίσματα (βλ. Night of the Living Dead, The Texas Chainsaw Massacre), οι εταιρίες πλάκωσαν σαν όρνια να εκμεταλλευτούν οτιδήποτε κινείτο και ακουγόταν στην αγορά της ανατολής. Η Sony καπάρωσε το Ju-On του Takashi Shimizu παρουσιάζοντας μόλις πρόσφατα μια κατατρεγμένη από την Κατάρα (The Grudge) Sarah Michelle Gellar, η εταιρία του Tom Cruise Cruise-Wagner Productions μάζεψε το The Eye του Danny Pang που κυκλοφόρησε το 2002, η θυγατρική της Disney Pandemonium Films πρόλαβε το νέο πόνημα του Hideo Nakata Dark Water –επίσης του 2002-, ενώ η Vertigo Entertainment ένα ελαφρά παλαιότερο, το Chaos του 1999.

Braindead (ή Dead Alive, 1992) του Peter Jackson

- «Your mother ate my dog!!!»
- «Not all of it!…»

Αν κάποιος ισχυρίζεται ότι μπορεί να περιγράψει τα όσα συμβαίνουν στο Braindead του Peter Jackson, θα πρέπει να είναι είτε θαυμάσιος γλωσσοπλάστης, είτε πολύ πειραγμένος, είτε μεγάλος ψεύτης. Επειδή δεν επιτρέπω στον εαυτό μου να ασπαστεί κάποιον από τους παραπάνω τίτλους τιμής, το μόνο που μπορώ να επιχειρήσω δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια επιδερμική προσέγγιση αυτού του αριστουργηματικού ανοσιουργήματος, που ευτυχώς δεν μπορεί να καταταγεί σε κάποια γνωστή κατηγορία ταινιών…

Στη Σκια των Τεσσαρων Γιγαντων (North by Northwest , 1959)

«Είμαι ένας τυποποιημένος σκηνοθέτης. Αν γυρνούσα τη “Σταχτοπούτα”, το κοινό αμέσως θα έψαχνε για κάποιο πτώμα μέσα στην άμαξα»… Η ενοχλητική αυτή διαπίστωση θα μπορούσε να αποτελεί μια εξήγηση για τη στροφή –τόσο εικαστική όσο και νοοτροπίας- που επιχείρησε ο Hitchcock με την 54η ταινία της καριέρας του. Ίσως πάλι, η αναγκαιότητα ενός πιο ανάλαφρου και διασκεδαστικού φιλμ να φάνταζε επιβεβλημένη μετά την μέτρια εισπρακτική κίνηση του σαφώς σκοτεινότερου και πολυπλοκότερου Δεσμωτη του Ιλιγγου στα ταμεία, ένα χρόνο πριν. Έτσι, το πνεύμα του North by Northwest θα μπορούσε να συνοψιστεί με την παρακάτω ρήση του Hitch: «Αν έπρεπε να γυρίσω μια ταινία στην Αυστραλία, θα έβαζα κάποιον αστυνόμο να πηδά μέσα στο μάρσιπο ενός καγκουρό φωνάζοντας: “Ακολούθησε αυτό το αυτοκίνητο!”»... Αντί Αυστραλίας όμως τα γυρίσματα έγιναν στην Αμερική, έτσι ο Hitchcock βάζει τον ήρωά του να πηδάει σε αυτοκίνητα, τρένα και αεροπλάνα, σε μια φρενήρη πορεία 3000 μιλίων ανά την επικράτειά της. Παρ’ όλ’ αυτά, η ταινία δεν θα μπορούσε επ’ ουδενί να στιγματιστεί ως μία ανούσια συρραφή περιπετειωδών σκηνών. Πίσω από την αλλοίωση του γνώριμου σκηνικού, μπορεί ευδιάκριτα να αναγνωρίσει κανείς την υπογραφή μιας γνήσιας κινηματογραφικής ιδιοφυΐας, που κατά πολλούς συνέθεσε μετά από 37 χρόνια κινηματογραφικής προϋπηρεσίας την πιο ολοκληρωμένη δουλειά της…

4/4/10

Αμερικανικη Ομορφια (American Beauty, 1999)


Ένα πλούσιο σπίτι στα προάστια, οικογένεια, μια πετυχημένη καριέρα και το Αμερικάνικο Όνειρο λάμπει στο ολόχρυσο, φανταχτερό του περιτύλιγμα. Ο Sam Mendes όμως παίρνει την κάμερά του, ξύνει το πολύτιμο επίστρωμα λανθάνουσας ευτυχίας για να αποκαλύψει το σάπιο του περιεχόμενο που αναδίδει τη δυσωδία του ανεκπλήρωτου και του ανολοκλήρωτου, της δυστυχίας, της μοναξιάς. Η φωνή του Lester Burnham μας ξεναγεί από το υπερπέραν στους τελευταίους μήνες μιας σκλαβωμένης ζωής. Το πρώτο του πλάνο, τα πρώτα του λόγια είναι η εισαγωγή σε μια σχεδόν σαπουνοπερική, μάλλον ειρωνική, σίγουρα τραγική ιστορία: «Κοιτάξτε με, αυνανίζομαι στο μπάνιο… Αυτό είναι το αποκορύφωμα της μέρας, από δω και πέρα όλα θα είναι ένας κατήφορος».

Μαθηματα αμερικανικης ιστοριας (American History X, 1998)

-NOT ANOTHER NAZI MOVIE: Το θεμα των φυλετικων διακρισεων εχει απασχολησει (και συχνα ταλαιπωρηθει απο) πολλες ταινιες στο βαθος του χρονου. Ελαχιστες ωστοσο εχουν κατορθωσει εστω να προσεγγισουν την επιδραστικοτητα και αμεσοτητα της δημιουργιας του Tony Kaye. Παρα τις οποιες αφελειες και ευκολιες που επιλεγονται σεναριακα, η αμεσοτητα του λογου και της συγχρονης θεματικης προσδενουν το θεατη στο αρμα της και τον απελευθερωνουν τελικα ζαλισμενο, σοκαρισμενο και προβληματισμενο. Οι ασπρομαυρες εικονες πλημμυριζουν απο σκληροτητα και μισος και η αναγκη του μικρου Ντανι να παραθεσει τις αποψεις του για το ρατσισμο μεσα απο τη ζωη του μετανοημενου πρωην αρχι-Ναζιστη αδερφου του γινεται η αφορμη για ενα μαθημα ζωης τοσο για τον ιδιο οσο και για το θεατη. «Η ζωη ειναι πολυ μικρη για να την περασεις οργισμενος». Ποσο καλυτερο επιχειρημα θα μπορουσε να παραθεσει κανεις;

Στο Μυαλο του Τζον Μαλκοβιτς (Being John Malkovich, 1999)

Με διαφορά η πιο αλλόκοτη ταινία των `90s. Και μια από τις πιο έξυπνες, αναζωογονητικές, ευφάνταστα αστείες. Στον ημιώροφο μεταξύ εβδόμου και ογδόου του κτιρίου μιας εταιρίας, πίσω από ένα ερμάριο αρχείων, υπάρχει ένας κρυφός διάδρομος. Οδηγεί μέσα στο κεφάλι του ηθοποιού John Malkovich, στο βλέμμα του, τη σκέψη του. Κάθε φορά, για χρονικό διάστημα μόλις 15 λεπτών, με σημείο εξόδου κάπου δίπλα στην εθνική οδό όπου ο επισκέπτης προσγειώνεται μετά από πτώση από τον ουρανό. Τρελό; Παρανοϊκό; Σίγουρα. Και δεν είναι το μόνο ασύμβατο με την κοινή λογική ή τους κανόνες της Φυσικής στοιχείο που καλείται να χωνέψει κανείς σε αυτή τη μεταφορά του σεναρίου του Charlie Kaufman. Είναι όμως αυτό που κάνει την παρθενική κινηματογραφική απόπειρα του Spike Jonze πέρα από άκρως ενδιαφέρουσα και αντισυμβατική, ταυτόχρονα και προκλητική τόσο για τον ίδιο όσο και για το θεατή.