Ματια ερμητικα κλειστα (Eyes wide shut, 1999)

Το αινιγματικο αντιο ενος μεγαλου σκηνοθετη.
-ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟ ΑΒΑΤΟ: Η πολυαναμενομενη τελευταια δημιουργια του Stanley Kubrick διχασε κοινο και κριτικους ανα την υφηλιο. Και, πως θα μπορουσε να συμβει διαφορετικα απο τη στιγμη που ο σκηνοθετης βουτα στο υποσυνειδητο, διασπα καθε ηθικο φραγμο και εισερχεται στις πιο μυχιες σκεψεις των ηρωων του. Απο τη στιγμη μαλιστα που αυτες προσεγγιζουν τα σεξουαλικα ενστικτα –που αποτελουν ισως και το μοναδικο ζωωδες υπολειμμα στην εξευγενισμενη υπαρξη του ανθρωπου-, ηταν κατι περισσοτερο απο αναμενομενο τα Ματια ερμητικα κλειστα να αντιμετωπισουν τη διχασμενη κριτικη που συνοδευει καθε ανατρεπτικο δημιουργημα. Και το εργο του Kubrick χαρακτηριζεται κυριως απο την εννοια της ανατροπης.

Παρουσιαζοντας μας την πιο ανθρωποκεντρικη ταινια του, ο σκηνοθετης δοκιμαζει τις αξιες του πρωταγωνιστη του μεσα απο τους πειρασμους της σαρκας σε ενα περιβαλλον που ειναι βυθισμενο στις Φροϋδικες αρχες και καθοδηγειται απο τις ορμες των φαντασιωσεων. Σε τοσο εντονο βαθμο μαλιστα, που οι διαχωριστικες γραμμες αναμεσα στο ονειρο και την πραγματικοτητα γινονται δυσδιακριτες, ο καθορισμος τους αφηνεται ερμαιο στη σκεψη του θεατη που καλειται να αποφασισει αν τα διαδραματιζομενα ειναι προϊον μιας πορειας στα μονοπατια του υποσυνειδητου η μια διεστραμμενη πραγματικοτητα.

-Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΠΙΘΥΜΙΑ: Ο ερωτισμος περιλουζει καθε γωνια της οθονης, αλλοτε βαθυς και συναισθηματικος, και αλλοτε ζωωδης και ακατεργαστος. Ο Kubrick γινεται για ακομη μια φορα αρχοντας ενος πολυεπιπεδου παιχνιδιου, καλει τον ηρωα του να αναζητησει τη δικη του Ιθακη μεσα απο μια ξενη, αλλοτρια γι αυτον Οδυσσεια. Το πνευμα του 2001 ειναι ξανα παρον, σε μια πορεια ωστοσο οχι προς το κεντρο της ανθρωπινης υπαρξης, αλλα των αισθησεων, του ποθου, της επιθυμιας. Στα χερια του, το Traumnovelle του Arthur Schnitzler μετατρεπεται σε ενα αργο, επιβλητικο, επωδυνο και προκλητικο ταξιδι στην ονειροχωρα, εκπληρωνοντας την επιθυμια του σκηνοθετη να δημιουργησει μια «κομψη γαλαζια» ταινια λιγο πριν το θανατο του. Πισω απο το αρμα της επιθυμιας αυτης, δενει τον Tom Cruise και την Nicole Kidman, αποσπωντας τους δυο εφιαλτικα συμπαγεις, αερινα ελευθερες ερμηνειες, συμπληρωνοντας το σκοτεινο εικονοπλαστικο του καδρο. Ενα αντιο μυστηριο για τη λογικη, μαγευτικο για τις αισθησεις, ιδιοφυως ανταξιο ενος σκηνοθετη που εχει σφραγισει με το εργο του το κινηματογραφικο μας συμπαν.

Βαθμολογία: (8.5/10)